پسته فندقی
پسته فندقی : در ایران بیش از 90 رقم پسته کشت میشود که اکثریت آنها در سطح محدود و به صورت جزی تولید میشود در این میان فقط چهار رقم بیش از همه کشت و برداشت میشود پسته اکبری، پسته احمد آقایی، پسته فندقی، پسته کله قوچی را میتوان جزء چهار رقم اصلی و تجاری ایران نام برد.
پسته فندقی را باید در گروه و دسته پستههای گرد و کروی دانست. نامگذاری این رقم با توجه به شباهت به میوه فندق صورت گرفته است.
برای اولین بار این رقم توسط آقای مهدی اوحدی در روستای فتحآباد رفسنجان شناسایی و انتخاب گردید و به همین علت گاها به این رقم اوحدی گفته میشود.
در میان چهار رقم اصلی اندازه و سایز این رقم به نسبت ارقام دیگر ریزتر است و لذا تعداد دانههای پسته در یک کیلوگرم به نسبت بیشتر است به همین دلیل این رقم را اقتصادیترین پسته باید دانست.
انس پسته این رقم با توجه به اندازه پستهها بالاست معمولترین انس این رقم 30-32 میباشد البته انسهای کمتر 26-28 و یا 28-30 هم دیده میشود.
بیشترین سطح زیر کشت مناطق پسته کاری در ایران به این رقم اختصاص دارد. استان کرمان را باید قطب تولید این رقم در دنیا دانست.
شهرستان زرند را باید مهد تولید این رقم دانست. در شهرستانهای سیرجان، راور و رفسنجان نیز مناطقی به کشت این رقم اختصاص دادهشده است.
در مقوله صادرات بیشترین حجم صادرات به رقم فندقی اختصاص دارد.
کشورهای چین و ژاپن از مشتریان اصلی این رقم میباشند.
پسته فندقی را باید سازگارترین رقم در مناطق پسته کاری ایران دانست به همین علت در طول 50 سال اخیر گسترش فراوانی یافته است.
به دلیل پایین بودن قیمت بیشترین حجم استخراج مغز پسته از این رقم صورت میگیرد.
خوش طعم بودن و ظاهری خوش رنگ باعث شده در کارگاههای قنادی جهت تولید انواع شیرینی و کیک و همچنین تهیه پودر پسته بیشتر از این رقم استفاده شود.
خصوصیات درخت پسته فندقی
طول متوسط درخت در رقم فندقی 3 متر و عرض تاج آن حدود 3.8 متر است.
پستهها بر روی درخت به صورت خوشه میباشند و در این رقم طول خوشه به طور متوسط 13 سانتیمتر و عرض هر خوشه حدود 11 سانتیمتر است در هر خوشه به طور متوسط 20 تا 21 عدد پسته وجود دارد که از این تعداد 18 درصد آنها دهان بسته می باشند.
درخت پسته فندقی از نظر گلدهی جز ارقام متوسط گل میباشد و رشد مغز از 10 تیرماه شروع شده و در اواخر مردادماه قابل برداشت است.
برگها در رقم فندقی 3 برگچه و پنج برگچه می باشند؛ که طول هر برک 16 سانتیمتر و عرض آنها 14 سانتیمتر است.
رنگ مغز پسته فندقی ارغوانی و رنگ پوسته صدفی یا استخوانی آن کرم رنگ است.
طول پسته به طور متوسط 18 میلیمتر و عرض آن حدود 11 میلیمتر است.
وزن پسته تر در این رقم به طور متوسط حدود 2.48 گرم و وزن خشک شده آن حدود 0.98 گرم است.
از هر 100 گرم پسته فندقی خشک شده، حدود 56-57 گرم مغز استخراج میشود.
مقدار چربی در این رقم 9.5 درصد و میزان پروتئین در این رقم 3.2 درصد میباشد.
خواص پسته فندقی
مغز پسته فندقی از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است و برای افراد گرم مزاج مناسب نیست.
این میوه بسیار مقوی است و حاوی ویتامینهای B 1، B 3 و ویتامین E بوده و املاح مغذی شامل آهن، پتاسیم، فسفر و کلسیم را داراست.
مغز پسته به دلیل دارا بودن آهن، خونساز است و معمولاً به افرادی که از کمخونی فقر آهن رنج میبرند، مصرف آن توصیه میشود.
همچنین آن را تقویتکننده نیروی جنسی میدانند.
از دیگر خواص پسته میتوان به وجود کوآنزیم کیو 10 اشاره کرد که نوعی آنتی اکسیدان است و در پیشگیری از بیماریهای قلبی نافع است.
از سوی دیگر افرادی که مبتلا به نارسایی بد هستند، مبتلایان به نقرس، دیابت و ناراحتیهای کلیه باید از خوردن پسته خودداری کنند.