پسته فندقی، مخصوص کسانی که اقتصادی فکر می کنند

پسته فندقی
 
پسته فندقی : در ایران بیش از 90 رقم پسته کشت می‌شود که اکثریت آن‌ها در سطح محدود و به صورت جزی تولید می‌شود در این میان فقط چهار رقم بیش از همه کشت و برداشت می‌شود پسته اکبری، پسته احمد آقایی، پسته فندقی، پسته کله قوچی را می‌توان جزء چهار رقم اصلی و تجاری ایران نام برد.
پسته فندقی را باید در گروه و دسته پسته‌های گرد و کروی دانست. نام‌گذاری این رقم با توجه به شباهت به میوه فندق صورت گرفته است.
برای اولین بار این رقم توسط آقای مهدی اوحدی در روستای فتح‌آباد رفسنجان شناسایی و انتخاب گردید و به همین علت گاها به این رقم اوحدی گفته می‌شود.
در میان چهار رقم اصلی اندازه و سایز این رقم به نسبت ارقام دیگر ریزتر است و لذا تعداد دانه‌های پسته در یک کیلوگرم به نسبت بیشتر است به همین دلیل این رقم را اقتصادی‌ترین پسته باید دانست.
 
 
 
انس پسته این رقم با توجه به اندازه پسته‌ها بالاست معمول‌ترین انس این رقم 30-32 می‌باشد البته انس‌های کمتر 26-28 و یا 28-30 هم دیده می‌شود.
بیش‌ترین سطح زیر کشت مناطق پسته کاری در ایران به این رقم اختصاص دارد. استان کرمان را باید قطب تولید این رقم در دنیا دانست.
شهرستان زرند را باید مهد تولید این رقم دانست. در شهرستان‌های سیرجان، راور و رفسنجان نیز مناطقی به کشت این رقم اختصاص داده‌شده است.
در مقوله صادرات بیش‌ترین حجم صادرات به رقم فندقی اختصاص دارد.
کشورهای چین و ژاپن از مشتریان اصلی این رقم می‌باشند.
پسته فندقی را باید سازگارترین رقم در مناطق پسته کاری ایران دانست به همین علت در طول 50 سال اخیر گسترش فراوانی یافته است.
به دلیل پایین بودن قیمت بیش‌ترین حجم استخراج مغز پسته از این رقم صورت می‌گیرد.
خوش طعم بودن و ظاهری خوش رنگ باعث شده در کارگاه‌های قنادی جهت تولید انواع شیرینی و کیک و همچنین تهیه پودر پسته بیشتر از این رقم استفاده شود.
 
 
 
خصوصیات درخت پسته فندقی
 
طول متوسط درخت در رقم فندقی 3 متر و عرض تاج آن حدود 3.8 متر است.
پسته‌ها بر روی درخت به صورت خوشه می‌باشند و در این رقم طول خوشه به طور متوسط 13 سانتیمتر و عرض هر خوشه حدود 11 سانتیمتر است در هر خوشه به طور متوسط 20 تا 21 عدد پسته وجود دارد که از این تعداد 18 درصد آن‌ها دهان بسته می باشند.
درخت پسته فندقی از نظر گل‌دهی جز ارقام متوسط گل می‌باشد و رشد مغز از 10 تیرماه شروع شده و در اواخر مردادماه قابل برداشت است.
برگ‌ها در رقم فندقی 3 برگچه و پنج برگچه می باشند؛ که طول هر برک 16 سانتیمتر و عرض آن‌ها 14 سانتیمتر است.
رنگ مغز پسته فندقی ارغوانی و رنگ پوسته صدفی یا استخوانی آن کرم رنگ است.
طول پسته به طور متوسط 18 میلی‌متر و عرض آن حدود 11 میلی‌متر است.
وزن پسته تر در این رقم به طور متوسط حدود 2.48 گرم و وزن خشک شده آن حدود 0.98 گرم است.
از هر 100 گرم پسته فندقی خشک شده، حدود 56-57 گرم مغز استخراج می‌شود.
مقدار چربی در این رقم 9.5 درصد و میزان پروتئین در این رقم 3.2 درصد می‌باشد.
 
 
خواص پسته فندقی
 
مغز پسته فندقی از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است و برای افراد گرم مزاج مناسب نیست.
این میوه بسیار مقوی است و حاوی ویتامین‌های B 1، B 3 و ویتامین E بوده و املاح مغذی شامل آهن، پتاسیم، فسفر و کلسیم را داراست.
مغز پسته به دلیل دارا بودن آهن، خون‌ساز است و معمولاً به افرادی که از کم‌خونی فقر آهن رنج می‌برند، مصرف آن توصیه می‌شود.
همچنین آن را تقویت‌کننده نیروی جنسی می‌دانند.
از دیگر خواص پسته می‌توان به وجود کوآنزیم کیو 10 اشاره کرد که نوعی آنتی اکسیدان است و در پیشگیری از بیماری‌های قلبی نافع است.
از سوی دیگر افرادی که مبتلا به نارسایی بد هستند، مبتلایان به نقرس، دیابت و ناراحتی‌های کلیه باید از خوردن پسته خودداری کنند.

 

آشنایی با پسته اکبری

 
 

پسته اکبری

پسته را باید سلطان آجیل‌ها دانست و در میان انواع پسته‌ها، پسته اکبری را باید لوکس‌ترین و باارزش‌ترین انواع پسته دانست.

ظاهری زیبا و طعمی خوشمزه باعث شده طرفداران زیادی داشته باشد. ایرانی‌ها بیش‌ترین استقبال را در میان ارقام مختلف پسته از پسته اکبری و پسته کله قوچی داشته‌اند.

این نوع پسته به دلیل مغزی کشیده و درشت در بازارهای جهانی به پسته فوق‌العاده بلند معروف شده است.

عمده مشتریان این پسته در کشورهای عربی هستند.

لازم به ذکر است که پسته اکبری لوکس یا همان سوپر با انس پایین 22-20 در داخل کشور طرفداران زیادی دارد و خرید و فروش این رقم پسته در مناسبت‌ها و جشن‌ها و اعیاد مختلف بسیار پررونق است.

پسته اکبری به همراه پسته کله قوچی، پسته احمدآقایی و پسته فندقی مهمترین پسته تجاری ایران را تشکیل می شود.

 
از آنجایی‌ که تفاوت قیمتی بین پسته اکبری خندان و اکبری دهان بسته زیاد است لذا عده‌ای سعی کرده‌اند تا پسته‌های اکبری دهان بسته را خندان کنند.

معمولاً این کار را با دادن شوک حرارتی انجام می‌دهند به طوری که ابتدا پسته دهان بسته را در آب سرد می‌خوابانند و سپس با استفاده از فر حرارت می‌دهند تا دهان آن باز و یا خندان‌تر شود به این‌گونه پسته‌ها که به زور شوک حرارتی خندان شده‌اند پسته آبخندان می‌گویند و لذا پسته اکبری در بازار به سه دسته تقسیم می‌شود.

دسته اول :

به پسته اکبری طبیعی خندان 

این نوع پسته به دلیل رشد کافی و درشت شدن مغز، مغز پسته به پوسته استخوانی فشار وارد می‌کند و بر اثر فشار مغز، پوسته استخوانی شکاف برداشته و باعث خندان شدن پسته می‌شود به این‌گونه پسته‌ها خندان طبیعی گفته می‌شود.

دسته دوم :

همان‌طور که توضیح داده شد همان پسته‌های دهان بسته هستند که با شوک حرارتی خندان شده‌اند به این‌گونه پسته‌ها پسته خندان مصنوعی یا آبخندان می‌گویند، معمولاً قیمت این نوع پسته پایین است.

دسته سوم : پسته‌هایی هستند که از مخلوط پسته‌های خندان طبیعی و پسته‌های خندان مصنوعی حاصل‌شده‌اند.
 
 
نحوه تشخیص پسته اکبری خندان طبیعی

 

در هنگام خرید پسته اگر شک کردید که پسته طبیعی خندان است یا آبخندان کافی است که یک عدد از پسته‌ها را که شک دارید بردارید و با فشار انگشتانتان سعی کنید دو پوسته استخوانی پسته که شکاف دارد به هم نزدیک کرده اگر دو پوسته کاملاً به هم نزدیک شد به طوری که مغز پسته کاملاً در میان دو پوسته پنهان شد پس پسته آبخندان است و از کیفیت و ارزش لازم برخوردار نیست.

ولی اگر با فشار انگشتان نتوانستید شکاف پسته را ببندید و درشت بودن مغز به شما این اجازه را نداد پس پسته مورد بحث خندان طبیعی و دارای کیفیت است.
 
 
مهم‌ترین خصوصیات درخت پسته اکبری

 
درخت پسته اکبری را باید درختی سرما دوست دانست به طوری که در میان ارقام مختلف بیشترین نیاز سرمایی را به خود اختصاص داده است.
نیاز سرمایی درخت پسته اکبری تقریباً 1200 ساعت است یعنی باید مجموعاً 1200 ساعت درجه محیط در طول زمستان زیر 7 درجه سانتی‌گراد باشد.

میوه پسته بر روی درخت به صورت خوشه هستند مانند خوشه‌های انگور و در این میان برای رقم اکبری به طور متوسط طول خوشه 10 سانتیمتر و عرض خوشه حدود 7.5 سانتیمتر است.

هر خوشه میوه اکبری به ‌طور متوسط حدود 29 تا 34 دانه پسته دارد و در این میان 81 درصد دانه‌ها خندان و 7 درصد دهان بسته و 9.5 درصد آن‌ها پوک خواهند بود.
 
 
 
خصوصیات ویژه پسته اکبری

 
از آنجایی که رقم اکبری دیرگل است لذا کمتر دچار سرمازدگی بهاره می شود.

 
یکی از چالش های معمول پسته اکبری گرده افشانی درختان نر است به طوری که در زمان گلدهی درختان، با کمبود گرده درختان نر مواجه است لذا اکثریت گل های ریزش می کنند.

 
استفاده از گرده افشانی مصنوعی و یا استفاده از ارقام نر دیر گل می تواند تا حدی مفید و موثر باشد.

 
از دیگر خصوصیات می توان به رویش زیاد آن، برگهای متراکم، سطح وسیع برگ و محصول زیاد هم اشاره کرد.

 
نظر به این که پدیده گرم شدن تدریجی کره زمین یکی از عوامل مهم تغییر الگوی کشت است.

 
بنابراین توصیه می شود این رقم در مناطقی استفاده شود که زمستان های سرد و سرمای کافی برای تامین نیاز سرمایی این رقم را دارد استفاده شود.
 

لازم به ذکر است که این رقم مقاوم تر از ارقام دیگر در برابر شوری است و همچنین در مقایسه با ارقام دیگر، بیشترین مقدار جذب عناصر غذایی فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم را داشته.

 
یک صفت منفی رقم پسته اکبری حساسیت در برابر آفت ها است.
 
 
 
توجیه اقتصادی کاشت رقم پسته اکبری

 
کاشت این رقم بنا به شرایط اقتصادی زیر روز به روز رو به گشترش است
 
1- داشتن بالاترین قیمت
 
2- باردهی متوسط سالانه به خصوص در اراضی که با آب شور آبیاری می شوند.
 
3- تحمل مناسب این رقم به شوری